Arreta jarri behar diegu, besteak beste, Adimen Artifizialari, Metabertsoari eta Blockchainteknologiari

AA alde guztietan

Etengabe erabiltzen ditugu algoritmo adimendunak: Interneten bilaketak egitean, online erostean, nabigatzen duguneanbidaiatu bitartean, nola entretenitu aukeratzean, gure ordutegiak administratzean eta bestelako hainbat zeregin gauzatzean.

SundarPichai, Google-ko zuzendari nagusiak esan du AA “sua edo argindarra baino garrantzitsuagoa” dela gizakiarengan izango duen inpaktuari begiratuta.

Nahiz eta AAk berekin dakarren gizakion zenbait lanpostu desagertzea, beste lanpostu berri batzuk sortuko dira haiek ordezkatzeko.

Bestalde, AAren sorkuntzarako gaitasuna aprobetxatuko da irudi, soinu edo informazio guztiz berriak sortzeko. Hizkuntza naturaleko algoritmoei esker, ordenagailuak gai dira gizakion komunikazioak ulertu eta birsortzeko.

Horrek esan nahi du pertsona baten abatarra gai izango dela galdera bati erantzuteko edo neure ahotsarekin hitzaldi bat emateko nik hitzik ere esan gabe.

Etorkizuneko Internet (Metabertsoa)

Hauxe da metabertso terminoari eman dakiokeen definizio onena: “mundu digital are murgiltzaileago bat”.

Industria arloko antolakunde handi guztiek (banka, moda, entretenimendua, bideojokoak…) bat egin dute metabertsoarekin. Hala, euren asmoa da metabertsoko erabiltzaile aitzindarien lehen olatuarekin (Z belaunaldia) konektatzea.Euren helburu bakarra ez da dirua irabaztea, baizik eta orobat aukera berriak ulertzea, eskura daukaten teknologia probatzea eta euren akziodunei zein komunitate teknologikoari erakustea gai direla joera gorakorrekin azkar bat egiteko.

2023an metabertsoa gero eta gehiago zabalduko da antolakunde txikienen artean, eta dagoeneko bertan murgilduta dauden marka globalek elkarrekin bat egingo dute produktu eta zerbitzu kohesiboak sortzeko. Kontsumo orokorrerako produktu eta zerbitzuak izango dira, ez soilik teknofiloei eta lehen erabiltzaileei zuzenduak.

Halaber, ikusiko dugu metabertsoa mugikorra eta postmugikorra izango dela. Izan ere, metabertsoarekinelkarreragiten jarraituko dugu munduko edozein tokitatik eta edozein gailutan.

Bere barneko prozesuak erakargarriagoak eta eraginkorragoak egiten baditugu, gai izango gara urruneko lan kolaboratiborako, gaikuntzarako, inkorporaziorako eta proiektuak kudeatzeko.

Digitalki editatu daitekeen mundua

Etengabe ari da eboluzionatzen mundu fisikoko edozein gauza digitalki birsortzeko dugun gaitasuna, eta horri esker da metabertsoa bideragarria (edo saihestezina). Baina ideia hori onlineko esperientzia murgiltzaileaksortzetik harago doa; gaur gai gara gauzak editatzeko mundu digitalean, eta horrekin eragina izateko mundu errealean. Horren erakusgarri dira biki digitalak: Formula 1 lasterketetako taldeek lasterketako autoaren biki digitalak sortzen dituzte eta mundu digitala baliatzen dute autoa probatzeko haize-tunel birtualetan, simulazio digitalak erabiliz. Horrela, autoaren osagaiak alda ditzakete mundu digitalean erabat optimizatu arte, eta ondoren, 3Dn inprimatzen dituzte osagai horiek mundu errealeko ibilgailuan txertatzeko.

Nanoteknologian ere badaude antzeko gaitasunak. Material baten ezaugarriak eta konposizioa eskala nanometrikoan manipulatuz gero, ezaugarri berriak eman diezazkiekegu materialei, hala nola beren burua konpontzen duten pinturak eta ura uxatzen duten arropak, edo guztiz berriak diren materialak garatu ditzakegu, adibidez grafenoa, denik eta material fin eta gogorrena.

Eta mundu editagarriaren gailurrean, organismo -izan landareak, izan animaliak edo izan gizakiak-bizidunak ere manipulatu ditzakegu, organismo horien garapenaz eta funtzionamenduaz arduratzen diren informazio genetikoak editatuz. Giza Genoma Proiektuak eta antzeko ekimenek bidea ireki dute DNA hari osoen irudikapen digitalak arrakastaz sortzeko, eta hainbat ikuspegi berritzaileri esker (adibidez geneak editatzeko CRISPR Cas9 metodoa), posible da organismo bizidunen DNA eta egitura genetikoa aldatzea.

Teknologia horrek aukera-sorta ia mugagabea irekiko du, zerenteorian posible baita organismo bizidun batek oinordetzan jasotako edozein ezaugarri aldatzea.

Konfiantza birdiseinatuz Blockchain teknologiarekin

Tradizionalki bitartekari bat erabili izan daonlineko bi alderdien artean konfiantza eskatzen duten prozesuetarako.Baina orain posible da bitartekari horren ordez blockchainteknologia erabiltzea. Finean, datuak biltegiratzeko edo programak exekutatzeko modu bat baino ez da, ordenagailu bat baino gehiagotan banatzen dena, eta hala, bermatzen da ez dagoela sarkinik prozesuan.

Esaterako, energia sektoreko Shell erraldoiak jakinarazi du blockchainteknologian oinarritutako ekimen bat erabiltzen duela bere sarean sartzen den energia jasangarriaren jatorria bermatzeko.

Deszentralizazioak modu berriak ekarriko ditu salerosketak egiteko, komunikatzeko eta negozioak egiteko, eta ez soilik gizakiontzat. Makinek ere baliatu ahal izango dute elkarren artean modu seguruansalerosteko gaitasuna.

Enpresek apustu irmoa egin dute blockchainteknologiaren alde, uste dutelako bultzada bat emango diola jabetza digitalarekin dugun harremanaren eboluzioari.

Mundu hiperkonektatu eta adimenduna

Joera honek bere baitan biltzen ditu aurreko guztiak. Sentsore, gailu eta azpiegitura konektatuen sarea da, eta berak biltzen ditu metabertsoa eraikitzeko, biki digitalak sortzeko, makina adimendunak entrenatzeko eta konfiantza digitaleko forma berriak diseinatzeko behar ditugun datuak. Gauzen Internet (IoT) izenarekin ezagutzen dugu, eta gure bizitzetan duen inpaktua nabarmena izango da 2023an.

Datorren urtean ere garatuko dira gailuek elkarren artean komunikatzeko erabil ditzaketen estandar eta protokolo globalak. Horrek esan nahi du gailuak eraginkorragoak izango direla, eta zeregin gehiagotan lagundu ahal izango gaituztela.

Halaber fokua jarri beharko da IoT-ren segurtasunean. IoT-n inbertitzen ari diren enpresentzat lehentasunezkoa izango da segurtasun-gaitasunak hobetzea erasoei aurre egiteko, eta horretarako, aurreikuspenak egiteko gai diren tresnak beharko dira (AAz hornituak).

Joera gehigarria: teknologia jasangarria

Gorago aipatutako bost joerez gain, badago “negoziatu ezinezkoa” den beste joera teknologiko bat, 2023an are gehiago nabarmenduko dena: bermatu behar dugu gure teknologia jasangarria dela. Datuetan oinarritzen diren eta baliabide informatiko ugari kontsumitzen dituzten teknologia hauetako batzuk kostu handiak izan ditzakete ingurumenarentzat, baina posible da kostu horiek ezkutuan gordetzea teknologia baliatzen duten enpresek inoiz ikusi eta ukituko ez dituzten lainoko datu-zentroetan.

Datu-zentroek eta blockchainteknologiak ekologikoago izan behar dute, eta enpresek ziurtatu behar dute ez dutela baliabide baliotsurik xahutzen beharrezkoak ez diren datuak gordetzen eta baliorik eransten ez duten algoritmoak exekutatzen.

forbes.es