Oro har, Euskal Autonomia Erkidego osoan nahiz Bizkaian, berriro ere errekorra lortu da maila teknologiko handiko produktuen esportazioetan. Bertan, gainera, berriro ere Bizkaiko Lurraldean eman da horrelako esportazioen kopuru handiena, EAE osoan egiten direnen %54,9, hain zuzen ere.

Produktuen maila teknologikoa edonolakoa dela ere, argi dago Bizkaia etengabe hazi dela esportazioetan zein inportazioetan eta inportazioen gehikuntza nabarmenagoa izan dela azken urteotan. COVID-19aren pandemiak eragina izan zuen 2020an, baina susperraldia azkarra izan zen 2021. urtetik aurrera. 2023an eta 2024an esportazioak zertxobait jaitsi diren arren, kanpoko merkataritza sendoa da oraindik, eta dibertsifikazioa zein lehiakortasuna ditu xede nagusi.

ESPORTAZIOAK

MAILA TEKNOLOGIKO HANDIKO PRODUKTUEN esportazioei dagokienez, 317,28 milioi euro hazi ziren 2018an; eta 582,97 milioi, 2024an (2023an baino %20 gehiago). Hori dela eta, gorakada nabaria izan da. Hala ere, esportazio guztietan duten pisua txiki-txikia da oraindik (%5,4, 2024an).

Horrelako produktuen taldean bertan, eraikuntza aeronautiko eta espazialaren sektorea izan da esportazioen arloan gehien hazi dena, maila teknologiko handiko produktuen esportazioen %66,1 lortu dituelako 2024an.

Bestetik, maila teknologiko ERTAIN-HANDIKO produktuek pisu handiagoa dute esportazioetan, sektore industrial aurreratuen bultzadaren adierazgarri, oraindik ere maila globalean lehiakorrak direla eta balio erantsi handiagoa daukatela kontuan hartuta.

Dena dela, oraindik ere, maila teknologiko ERTAIN-TXIKIKO produktuak dira Bizkaiko esportazioetan zeresan handiena dutenak, 2018an %59,8koak izan zirelako; eta, 2024an, %47,6koak. Oraindik ere sektore nagusia den arren, esan egin beharra dago esportazio guztietan duten partaidetza murriztu egin dela urteen joan-etorrian, sektore aurreratuenen aldean duten garrantziaren nolabaiteko murrizketaren erakusgarri.

INPORTAZIOAK

MAILA TEKNOLOGIKO HANDIKO PRODUKTUEN inportazioei dagokienez, hazi ere egin direnez, 494,41 milioi eurokoak izan dira 2024an, hau da, 2023an baino %30 handiagoak. Era berean, industria aeroespaziala ere bada inportazioetan partaidetza handiena daukan sektorea (%52,1, 2024an).

Hala eta guztiz ere, inportazioen eta esportazioen arteko aldea ere hazi egin denez, adierazi egin behar da oraindik ere inportatzen duen baino teknologia gehiago esportatzen duen eskualdea dela Bizkaia, bere lehiakortasunaren adierazgarri.

Maila teknologiko ERTAIN-HANDIKO produktuen inportazioen proportzioa zertxobait jaitsi da 2018ko %36,5etik 2024ko %34,1eraino. Beraz, baliteke konplexutasun handiagoko edo txikiagoko produktuetaranzko trantsiziotxoa egotea, nahiz eta oraindik ere Bizkaiak teknologia aurreratuko produktuak inportatzen dituen.

Bestetik, esportazioetan gertatzen den bezala, maila teknologiko ERTAIN-TXIKIKO produktuen inportazioak dira inportazioetan ehuneko handiena daukatenak, inportazioen %43,8-%50,8koak izan direlako epealdi horretan. Hori dela eta, urteen joan-etorrian, %47 edo %49 inguruko ehunekoari eustea izan da joera. Beraz, agerikoa da inportazioen egitura bitarteko produktuetan dagoela oinarrituta.

HELMUGA DIREN HERRIALDE NAGUSIAK

Bizkaiak esportatzen dituen maila teknologiko handiko produktuen helmuga diren herrialdeak zein diren aipatuz gero, esan daiteke Bizkaia bere posizioa sendotzen ari dela funtsezko zenbait merkatutan; esate baterako, Erresuma Batua eta AEB.

Nabarmendu egin beharra dago hazkuntza handiena Erresuma Batuarekin egindako esportazioetan gertatu dela. Izan ere, hazkuntzari begira, merkatu garrantzitsuena da Bizkaiarentzat, bere partaidetza ezin handiagoa delako esportazioetan. Beraz, baliteke Brexiten ostean suspertu izana eta zenbait sektore indartsu egotea; esate baterako, teknologia aurreratua eta automobilgintza.

Oraindik ere, Estatu Batuak funtsezko merkatua dira Bizkaiarentzat, hazkuntza sendoa izan zelako, nahiz eta Erresuma Batuan baino moderatuagoa izan den. Hori dela eta, badirudi merkataritzako lotuneak indartu direla eta garrantzi handiagoa eman zaiela goi-teknologiako sektoreei nahiz produktu industrial aurreratuei.

Herrialde europarrek, Frantziak, Alemaniak eta Italiak, esaterako, bere horretan diraute, haien hazkuntza moderatua izen delako. Beraz, esan daiteke oraindik ere Bizkaia lehiakorra dela merkatu helduetan, baina hazkuntza bera motelagoa izan dela helmuga dinamikoagoen aldean.

Txinaranzko eta Hong Kongeranzko esportazioek behera egin dutenez, baliteke Bizkaia bere xedea egokitzen egotea ahalmen eta lehiakortasun handiagoko merkatuetarantz.

JATORRIA DIREN HERRIALDE NAGUSIAK

Gainera, Bizkaiari maila teknologiko handiko produktu gehien inportatzen dizkioten herrialdeak zein diren aztertzean, ABE eta Erresuma Batua dira indar handiagoz hazten ari direnak. Herrialde horiek produktu teknologiko aurreratuen funtsezko hornitzaile moduan lekuratzen ari direnez, baliteke merkataritzako hitzarmenak sendoagoak izatea, herrialde horietako berrikuntza teknologikoa hazi izana eta produktuen eskaria gero eta handiagoa izatea zenbait sektoretan; esate baterako, elektronika, telekomunikazioak eta makina aurreratuak.

Txinaren partaidetzak behera egin duenez, agerikoa da merkataritzako dinamikak aldatu direla edo produktu teknologiko aurreratuetako beste hornitzaile batzuetarantz egokitu direla. Beraz, badirudi faktore geopolitikoak daudela tartean edo teknologiaren arloko autosufizientzia handitu dela beste herrialde batzuetan.

Europako beste herrialde batzuei dagokienez, oraindik ere Alemania, Italia eta Frantzia teknologia aurreratuaren hornitzaile handienak dira, eta hazkuntza egonkorra izan dute euren partaidetzetan. Merkatu horiek Europako industriak funtsezko zenbait sektoretan duen indarraren adierazgarri dira; esate baterako, automobilgintza, makina aurreratuak eta teknologia industriala.

Bizkaiak 2024an goi-teknologiako produktuen kanpoko merkataritzari buruz aurkeztu duen balantze komertziala aztertzen bada, esan daiteke Bizkaiak merkataritzako soberakin handiak dituela Erresuma Batuarekin, AEBrekin eta, neurri txikiagoan, Portugalekin zein Hong Kongekin, Bizkaiko esportazioen indarraren erakusgarri, baina, batez ere, teknologia aurreratuko produktuetan eta produktu industrialetan.

EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO EGOERA

Euskal Autonomia Erkidegoan, MAILA TEKNOLOGIKO HANDIKO PRODUKTUEN ESPORTAZIOAK etengabe handitu dira, eta Bizkaia liderra izan da hazkuntza horretan.

EUSKADIN maila teknologiko handiko produktuen arloan egin diren inportazioei dagokienez, oro har, hazkuntza etengabea izan da 2018tik 2024ra. 2018an, inportazioak 723.513koak izan ziren guztira; eta, 2024an, 1.074.783koak. Hori dela eta, gehikuntza %48,4koa izan da epealdi horretan. 2020an, pandemiaren ondorioz, beherakada nabaria izan zen inportazioetan, baina, batez ere, Araban eta Gipuzkoan. Edonola ere, susperraldia agerikoa izan zen 2021ean nahiz hurrengo urteetan, eta, 2024an, pandemiaren aurretiko inportazioen maila gainditu da berriro.

BALANTZEA

Horren ondorioz, nahiz eta Bizkaiak kanpoko merkataritzan hazkuntzari eutsi dion eta maila teknologiko handiko sektoreetan nabarmendu den, oraindik ere inportazioen kudeaketaren erronkei aurre egin behar die, baina epe luzerako jasangarritasunari begira lehiakortasuna eta autosufizientzia funtsezkotzat jotzen dituzten sektoreetan, batez ere.

IKUSI TXOSTENA